نی زار : تحقیق و پژوهش یکی از اصلی‌ترین و کلیدی‌ترین سنجش و معیارهای پیشرفت جامعه و گام نخست در توسعه همه جانبه کشور محسوب می‌شود.

واژه پژوهش و تحقیقات واژه‌ای شناخته شده برای تمامی صاحبان فکر و اندیشه است. نقش پژوهش در توسعه همه جانبه پایدار جامعه برجسته و انکار ناپذیر است زیرا دانایی محوری در پژوهش و فناوری به عنوان زیر ساخت توسعه کشور تلقی می‌شود و امروزه فعالیت‌های پژوهشی و فناوری از یک کار جنبی و انتخابی و کلیشه‌ای به نیازی حیاتی برای کشور و جامعه تبدیل شده است.

تجارب نشان داده است که سیاست‌گذاری‌هایی که بر بنیاد پژوهش و تحقیق راه‌اندازی می شوند، پیامدهای ارزشمندی از خویش به جا می‌گذارند و عکس مسئله این است که هر سیاست‌گذاری بدون پژوهش و تحلیل، نتیجه مطلوب به بار نمی‌آورد.

پژوهش، زمینه‌ها را برای ایجاد تصمیمهای خوب و سیاست‌گذاری سالم اجتماعی مساعد می‌گرداند. پژوهش در واقع زمینه‌های لازم را برای ارایه تحلیل ما از وضعیت فراهم می‌سازد.

پژوهش نقطه آغازین حرکت‌های بنیادین در جامعه است که باید نتایج حاصل از آن شاخص حرکت‌های تصمیم گیرندگان مملکت در مسائل مختلف جامعه باشد. البته  با تاکیدات سال‌های اخیر  مقام معظم رهبری و توصیه‌های ایشان و برگزاری جلسات متعدد با جامعه نخبگان ، تاکید مسوولیت ارشد نظام و از سویی احساس نیاز جامعه به تحقیق و پژوهش در حوزه علم و پژوهش و جنبش نرم افزاری مسئله تحقیق و پژوهش نسبت به سال‌های گذشته بهتر شده اما با ایده‌آل‌ها و استانداردها فاصله زیادی دارد.

استان سیستان و بلوچستان به عنوان یکی از مهم‌ترین و بزرگترین استان‌های کشور با جمعیتی جوان و با دارا بودن مراکز متعدد دانشگاهی و نخبگان متعدد در حوزه تحقیقاتی و علمی  و از سویی تنوع مسائل و مشکلات و نیازهای این استان می‌تواند بستر انجام پژوهش‌ها و طرح‌های مطالعاتی متعدد قرار گیرد که نتایج حاصل از آن در جامعه جاری و به رفع نیاز و عطش جامعه استان به پژوهش محوری پاسخ دهد که البته با توجه به تلاش‌های نسبتا خوبی که در این زمینه لااقل در حوزه نظری آن انجام گرفته و حمایت‌های کم و بیشی که از حوزه پژوهش انجام گرفته است می‌طلبد اولا به پژوهش به عنوان یک نیاز در همه عرصه‌های استان، ثانیا حمایت و تکریم پژوهشگر و کاهش دغدغه‌های جانبی محقق به صورت ویژه در دستور کار مسئولان  قرار گیرد و ثالثا در عمل هم شاهد استفاده از نتایج و استنتاج‌های حاصل از تحقیقات باشیم و به نوعی در زمینه عملی کردن این تحقیقات که می‌تواند در همه حوزه‌ها اعم از فرهنگی، اقتصادی و سرمایه‌گذاری، عمرانی، زیرساختی، امنیت و مرز و.. باشیم.
توسعه و امنیت پایدار استان وسیع و پرجمعیت سیستان و بلوچستان نیز با ساختارهای خاص علمی، تحقیقاتی و پژوهشی ارتباط مستقیم دارد و اقداماتی که با مبنای علمی و سیاست‌های کلان نظام ترسیم شده در نقشه علمی کشور و سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری فاصله داشته باشد در اجرا مرتب به گره‌ها و کلاف‌های سردرگم منتهی می‌شود.

اعتقاد و اعتماد به پژوهش و کار فرهنگی سنجیده، موثر و غیرکلیشه‌ای و استفاده از توان متخصصان حوزه‌های مختلف در استان و همکاری و تعامل سازنده بین محققان و بدنه اجرایی استان می‌تواند در زمان حال و آینده  توانایی پاسخگویی به نیازهای اصلی استان از جمله صنعت، اقتصاد، امنیت، کشاورزی و اشتغال را داشته باشد.
با اعتقاد به اینکه تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری یکی از رسالت‌های پژوهش است بنابراین تحقیق می‌تواند بازوی اصلی نرم‌افزاری مدیریت و نیروی محرک توسعه در تمامی حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی باشد که البته به لحاظ دیدگاه کلامی مشکلی در این زمینه وجود ندارد و باید به همین میزان در اجرا نیز به ضرورت تحقیق و تدبیر معتقد بود.
پژوهشگر و محقق دلسوز و فداکار و متعهد در عرصه تحقیق نباید در انتظار پی جویی مسئولان و نهادها بماند و ضروری است برای ادای تکلیف اجتماعی، ملی و دینی و رسالتش، هر جا احساس کرد جامعه نیازمند خدمات و دانش اوست، خود با کمال خضوع و به دور از بخل به یاری کشور بشتابد و یافته‌های علمی و احساس و برداشت و برآورد خود از شرایط جامعه و استانش را در اختیار جامعه و مدیران تصمیم‌گیر قرار دهد.

چشم انداز پژوهش در کشور امیدوارانه است و در استان سیستان و بلوچستان نیز روند اعتقاد به پژوهش در حال رشد است و به لطف الهی، پژوهشگران استان در عرصه‌ها و شاخه‌های مختلف موفق عمل کرده‌اند و نه تنها سبب افتخار استان و بعضا افتخار ملی و بین‌المللی کسب کرده‌اند بلکه از فضایل اخلاقی و دیدگاه‌های خوبی در کمک به کشور و استان برخوردارند.

نویسنده : مجتبی شجاعی

مجتبی شجاعی