خیل کارشناسان فرهنگی و فعالین تاریخی بر این باورند که حرفی از داشته های پر افتخار گذشته سیستان به میان نیاوریم و برای حال و آینده خویش تلاش کنیم اما به میان آوردن آن داشته ها مدرکی دال بر بی تدبیری و ضعف برخی دولت هاست.

زیاد دور نمیریم ، بیش از دو دهه قبل دریاچه هامون ضامن سلامتی ، زنده ماندن و ماندن مردم منطقه بود و البته تا اواسط دهه ۸۰ نیز این تضمین وجود داشت اما دولتمردان بی تدبیر وقت با بهانه های امنیت و شرب و… طرح هایی را تصویب و اجرا کردند که فکر کردن به آن ها نیز مغز استخوان آدمی را می سوزاند. اواسط دهه ۸۰ حصار مرزی سیستان اجرایی شد و ماحصل این پدیده شوم ضعیف شدن معیشت مردم بود ، معیشتی که در همان برهه از زمان با طرح اشتباه دیگری از آن دولت تحت عنوان چاه نیمه چهار به معنای واقعی کلمه از بین رفته بود. به جرات می توان گفت یکی از عوامل خشک شدن تالاب هامون بعد از قهر طبیعت چاه نیمه چهار است ، به تصاویر ماهواره ای اواسط دهه هشتاد بنگرید به این موضوع پی خواهید برد. بن بست قرار گرفتن سیستان ، شرایط خاصی را رقم زد که دیگر سرمایه گذاران رمق آمدن به سیستان را نداشتند و اندک سرمایه گذاری هم که آمد یا بروکراسی اداری امانش را برید یا نظام بانکداری پس از شکست طرح اموالشان را مصادره کرد و یا اینکه عزیزانمان نگذاشتند…

حال دیگر سیستان نه هامونی دارد و به تبع آن نه کشاورزی ، نه دامپروری ، نه صیادی ، نه صنایع دستی ، نه صنعت قابل اتکایی و نه مرزی. به جرات می توان گفت تنها پول در گردش بازار این منطقه حقوق کارمندان دولت بود که سر هم ماه به حسابشان واریز می شد. حال نیز وضعیت چندان تغییری نکرده است. چون پل هایی که قبل از دولت یازدهم در طول هشت سال خراب شده اند در این مدت کوتاه قابل بازسازی نیستند ، البته کوتاهی های این دولت هم قابل کتمان نیست.

کمبود وجود راه های کسب ارتزاق برای مردمان این منطقه ، مشکلات اقلیمی که عامل مهمش بی تدبیری دولت های قبل بود نیز مکمل انگیزه مردم برای مهاجرت منفی از سیستان شد. این بار تنگه احد ایران خالی می شود. به نقشه کشورمان بنگریم بعد از اتمام حوزه سیستان امروزی به دشت لوت و کویر واقع در استان های کرمان و سمنان خواهیم رسید و این نقطه تا مرکزیت کشور فاصله چندانی ندارد ، در طول تاریخ سیستانیان هر گونه تهاجم تاریخی را به مرز های ایران دفع کرده اند دفعه بعد هم اگر در منطقه حضور داشته باشند بی شک دفاع خواهند کرد.

احیای بخش مهمی از تالاب هامون مدیریت منابع آبی می خواهد و توان دیپلماسی ، سرداران دیپلماسی ایران در مقابل ۵+۱ توانشان را ثابت کردند ، بعید می دانم سیاست خارجی افغانستان از قدرت های اول جهان قوی تر باشد. در بحث مدیریت منابع آبی ، فرش قرمزی زیر پای مدیران غیر بومی تحت عنوان نخبگان پهن شد که متاسفانه یا مخالفین تفکر این دولت بودند یا اینکه اقلیم منطقه ای را نمیشناختد. سیستان از گذشته تا کنون محل آزمون و خطا دولتمردان بوده و هست.

وجود برخی قوانین دست و پاگیر و سخت گیرانه برای سیستان مثل عدم خروج دام زنده از منطقه جفایی دیگر در حق مردمان سیستان است. اگر طرحی برای کمک به مردم ، مثل کارت مرزنشینی تصویب می شود واقعا اجرایی شود.

۶۷ درصد مردم سیستان به دولت تدبیر و امید رای دادند و خواسته مردم تغییر بود. تغییر مدیران حق دولت هاست اگر نماینده دولت نمیتواند با فرماندار دولت قبل کار کند ،تغییرش دهد تا مردم متضرر این بازی ها نشوند. البته فرماندار فعلی زابل نیز در دولت اصلاحات هم دارای سمت بود اما در فضای اداری زابل ما چیزی جز روزمرگی مشاهده نمی کنیم.